www.przyszloscwprzeszlosci.info

chanell

Herby pojawiły się w Polsce (i krajach ościennych) w późnym średniowieczu, a pierwsze zabytki są z ostatnich lat XIII wieku.
Czym były i po co zostały stworzone ?? Czy godło dało początek herbom ,czy było odwrotnie ?

janusz

Herb (nazwa przyjęta z niem. Erbe - dziedzictwo) – znak rozpoznawczo-bojowy, wywodzący się z symboliki heroicznej lub znaków własnościowych, od XII w. ustalany według ścisłych reguł heraldycznych, pełniący funkcję wyróżnika osoby stanu rycerskiego, później szlacheckiego, także rodziny, rodu, organizacji kościelnej, mieszczańskiej bądź cechu rzemieślniczego, korporacji, miasta, jednostki podziału terytorialnego lub państwa.

Historia powstania herbów
Zwyczaj stosowania herbów ukształtował się w średniowieczu i swój rodowód posiada w bojowym taktycznym zespole rycerskim, jaki stanowiła chorągiew, czyli oddział wojskowy stanowiący podstawową jednostkę podczas prowadzenia bitew. Gdy na polu walki pojawiła się ciężka jazda, zbroje były do siebie podobne, a hełmy zakrywały głowę i twarz, rozpoznanie poszczególnych rycerzy stawało się niemal niemożliwe. Łatwy do rozpoznania rysunek dawał możliwość identyfikacji, stąd też jednostka ta skupiała i rozpoznawała się po proporcu, odpowiednio barwionym i opatrzonym znakiem bojowym. Właśnie ów znak przechodził na różne części uzbrojenia rycerskiego, przede wszystkim na hełm i tarczę, skąd pochodzą dawne określenia: arma, insignia lub clenodium.

Dowódcami chorągwi byli świeccy książęta lub duchowni. W Polsce, np. w bitwie pod Grunwaldem, także szlachta. Znak bojowo-rozpoznawczy zaczął więc z czasem rozszerzać swoje znaczenie również jako symbol dowódcy i jego włości. Zaczęto więc używać go nie tylko na częściach uzbrojenia. Rolę herbu ugruntowały jednak dopiero zmiany w ustroju lennym. Rozdrobnienie feudalne zwiększyło liczbę chorągwi, a co za tym idzie liczbę znaków. Rycerstwo natomiast związane lennie z suwerenem musiało posługiwać się znakiem swego pana. Stąd w XIII w. herb staje się znakiem przynależności do danej ziemi i pana, a nie indywidualnym atrybutem.

Prawo heraldyczne tworzyło się między XIII a XV w. W tym okresie herb stał się oznaką przynależności do stanu szlacheckiego i zaczął zyskiwać elementy mające na celu odróżnienie od ich suwerenów. Oprócz terytoriów lennych, herbów zaczynają używać: miasta (wprowadzając znaki swoich panów do elementów architektonicznych), korporacje kościelne, cechy rzemieślnicze (z racji wejścia do rad miejskich).

W XIII i XIV w. dokonuje się rozłam między herbem, a terytorium. Wynika to z faktu, że król nadaje herby osobom, które nie mają żadnego zwierzchnictwa lennego. Od połowy XIV w. pojawia się nobilitacja, która daje zgodną z prawem możliwość zarobkowania władcy poprzez zatwierdzanie nowych herbów. W niektórych krajach o silnym stanie mieszczańskim (Niemcy, Włochy, Szwajcaria) herby były powszechnie używane przez patrycjat – często wraz z nobilitacją, a także bogatsze mieszczaństwo niemające szlachectwa. Średnie warstwy mieszczaństwa powszechniej używały gmerków, często jednak komponowanych na wzór herbów, z użyciem tarczy, hełmu i labrów. Herby były sporadycznie używane także przez rodziny chłopskie – m.in. w Szwajcarii i na Pomorzu.

Historycznie obok największej liczebnie grupy herbów rycerskich (szlacheckich) wykształciły się również:

herb mieszczański
herb korporacji
herb miejski
herb państwowy
herb chłopski

Historia herbów w Polsce

Do Polski herby przybyły w XIII wieku z Zachodu, przez Czechy i Śląsk. U swoich korzeni czerpały właściwości z wzorca zachodniego, choć nigdy nie porzucono wpływów kultury ojczystej. Można to zauważyć chociażby w sztuce blazonowania, czyli opisywania herbu wedle ustalonych reguł. Posługiwano się oczywiście określeniami z języka francuskiego, lecz nadal pozostały określenia: wręby, krzywaśń, łękawica, krzyż (może być zaćwieczony), księżyce (mogą do siebie zwracać się barkami), itp.

Herby miejskie w Polsce powstawały z inicjatywy rady miejskiej lub wójta, następnie z tzw. przywilejów herbowych nadawanych miastom przez władców. W XV w. zaczęto się posługiwać spolszczonym czeskim słowem erb (pochodzącym z niemieckiego Erbe, czyli dziedzictwo). Po upadku Rzeczypospolitej zaborcy usuwali herby, zastępując je godłem państwowym. W okresie międzywojennym herbami miejskimi zajęło się Ministerstwo Spraw Wewnętrznych wraz z Ministerstwem Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Do 1939 r. zatwierdzono 104 herby miast. Po II wojnie herbami nikt się prawnie nie zajmował. Dopiero w 1978 r. uchwalono ustawę o odznakach i mundurach, która zezwalała na ustanawianie herbów miejskich i wojewódzkich. Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym przyznała prawo do posiadania herbu wszystkim gminom, upoważniając radę gminy do jego ustalenia. Zabrakło w niej jednak jakichkolwiek przepisów wykonawczych, dlatego w polskiej heraldyce terytorialnej przez pewien czas panowała całkowita dowolność. Obecnie nad prawidłowym kształtem herbu i innych symboli i insygniów gminnych czuwa Komisja Heraldyczna przy ministrze spraw wewnętrznych i administracji.
[link widoczny dla zalogowanych]

chanell

Herbem Polski nie jest biały orzeł

Biały orzeł na czerwonym tle? Tak to na oko wygląda i tak opisuje polskie symbole konstytucja, ale heraldyk wytłumaczy wam dobrotliwie: w heraldyce kolor biały występuje niezwykle rzadko. A już na pewno nie ma go na naszym herbie.

Nie ma, bo - powie heraldyk - na kolor, czyli tynkturę (czerwień tarczy) nie można nakładać innego koloru - tylko metal. W heraldyce istnieją dwa metale - złoto i srebro. Białym kolorem oznacza się właśnie srebro. Żółtym - złoto. Dziób i pazury naszego orła są więc złote.
Orzeł Biały a heraldyka

Ale to nie wszystko - pokręci nosem heraldyk - złote powinny być całe łapy, a nie tylko pazury, bo to pedicure, a nie heraldyka. Korona powinna mieć prześwity, przez które widać tło, a nie wyglądać, jak dziwaczna czapka. A sam orzeł - nawet, jeśli można zgodzić się na jego nazwę "Orzeł biały", bo większość herbów ma swoje nazwy - powinien być biały (srebrny) jednolicie, a nie w półcieniach, w szarawych piórkach i tak dalej. W dawnych bowiem czasach, w których heraldyka nadal beztrosko sobie tkwi, na tarczach rycerskich używano tylko pięciu kolorów, które żadnemu cieniowaniu nie podlegały, żeby nie komplikować zadań heroldom opisującym
żródło i cały art. tu: [link widoczny dla zalogowanych]

janusz

Herb Śląska

Herb Śląska wywodzi się z rodowych herbów Piastów śląskich. Po raz pierwszy wizerunku orła użył na swej pieczęci książę opolski Kazimierz I w 1222 r. Jest to też najstarszy wizerunek orła jako godła książęcego na ziemiach polskich.

Na ziemiach Dolnego Śląska używano w herbie czarnego orła w złotym polu z białą przepaską na skrzydłach często dodatkowo z białym krzyżem pośrodku (jest to rodowy znak Henryka Brodatego tzw. zgorzelec), natomiast ziemie Górnego Śląska przyjmowały na ogół orła złotego w błękitnym polu, na późniejszych wyobrażeniach tarcza przegrodzona jest w połowie ostrzem kosy, poniżej którego znajdują się górnicze kilof i młot (vide: herb prowincji górnośląskiej w Królestwie Prus). W polskiej tradycji zazwyczaj orzeł śląski nie jest ukoronowany (za wyjątkiem Śląska Cieszyńskiego), w czeskiej (vide: wielki herb Republiki Czeskiej) i niemieckiej na ogół przeciwnie

Barwy ziem powiązane są z kolorystyką ich tarcz herbowych. Dolny Śląsk używa koloru złotego i czarnego, Śląsk Górny złotego i niebieskiego. W czasach pruskich jednolita prowincja śląska używała flagi z białym, poziomym pasem u góry i żółtozłotym u dołu (Śląsk austriacki miał flagę czarno-żółtą/złotą). W tradycji przyjęło się, że herb i barwy dolnośląskie używane są jednocześnie jako symbole Śląska jako całości.

Obecnie tradycyjny herb śląski (czarny orzeł na złotym tle) możemy zaobserwować na herbie województwa dolnośląskiego, herbie kraju śląsko-morawskiego, herbie Czech i herbie Liechtensteinu. Orzeł górnośląski - żółty (złoty) na błękitnym tle - jest w herbie województwa śląskiego i herbie województwa opolskiego (herb nawiązuje do herbu księcia Jana II Dobrego). Obie wersje herbów często występują w herbach i/lub flagach miejscowości, gmin i powiatów położonych na Śląsku (a w niektórych przypadkach również poza Śląskiem - np. herb Żywca).

W heraldyce czeskiej jako herb Śląska określa się orlicę (orzeł posiada dwie głowy).
[link widoczny dla zalogowanych]

arturo · Wysłany: Sob 8:49, 19 Mar 2011 Temat postu:

fajnie